Terk Edilme Şeması ve Kısır Döngüler

[Muqe]

Her bebek dünyaya geldiğinde hayatta kalmak için bir oburunun bakımına muhtaçtır. Erken periyot ya da çocukluk periyotlarında dengeli bakım görmeyen, gereksinimleri gereğince karşılanmayan kişi “İhtiyacım olduğunda yanımda olacak” algısını içselleştiremez. İlgilerin er ya da geç sona ereceğine, şartsız sevgi olmadığına, bir gün terk edilecek ve yalnız kalacağına dair inanç geliştirir. Geliştirilen bu kalıp inanç, bakım veren, anne ya da baba ile yaşadığı ayrılma durumlarından (depresyonda, hastanede, farklı kentlerde ebeveyn, boşanma, vefat…) kaynaklanabilir.

Bu korku ile baş edebilmek için çeşitli stratejiler geliştirir. Ya terk edilmedilk evvel kendisi terk edecek, ya karşıdakinin terk etmemesi için elinden geleni ziyadesiyle yapacak ya da kendini bağlardan izole edecektir. Bu stratejilere biraz daha detaylı bakacak olursak:

1. 
   Aşırı Telafi: Partnerine her şartta yanında olduğunun değil, her an gidebileceğinin bildirilerini verir. Tehdit vardır, kelamı basitçe ayrılığa getirir. Karşısındakini her an tetikte hissettirir. bu biçimdece partnerinin kuşkucu ve denetimci tavırlarını güçlendirir. (Bitsin bu biçimde, şöyleki yapmazsan ben yokum…) Bağda Şartsız Kabul ve İnançlı Bağlanmadan hayli ‘değersizlik hissi ve terk edilme kaygısı’ vardır.
   

1. 
   Teslimci: Kuşkucu ve denetimci tavırlar vardır. (Nerede ?, Kimle ?, niye karşılık vermedi?, Sanki öteki biri mi var?…) Bu korkuları besleyecek, önemli münasebet düşünmediğini tabir eden, uzakta yaşayan, yaş farkı olan, tıpkı iş yerinden, öğretmen-öğrenci ilişkisi… gibisi partner seçimleri yapabilir. Ayrıyeten kendinden epey ödün verme davranışlarında bulunabilir. İlgide Şartsız Kabul ve İnançlı Bağlanmadan fazlaca ‘değersizlik hissi ve terk edilme kaygısı’ vardır.
   

1. 
   Kaçınma: Bireyler alakadan kaçınır, bu çeşit konulardan kendilerini izole ederler.
   

Zaman değişir, yer değişir, isimler değişir fakat senaryo daima tıpkı kalır. Kişi kendi inancını doğrulayacak partneri seçer ve geçmişte öğrendiği baş etme metotlarını kullanmaya devam eder. Muhtaçlığı olduğunda yanında olacak, onu teskin edip itimat verecek, şartsız kabul edecek kişiyi bulamaz. Günün sonunda tıpkı ihmal edilmişlik, değersizlik, yalnızlık hislerini ve emsal korkuları bir daha yaşar. Kısır Döngü bu türlü devam eder.