Hisler dünyayı nasıl algıladığımızı ve beşerlerle nasıl ilgiler kuracağımızı etkileyen değerli etkenlerdir. Ruh sıhhati alanında yürütülen hayli sayıda çalışma duygusal farkındalığı yüksek olan insanların toplumsal tasayı ve depresyonu deneyimleme oranlarının daha düşük olduğunu, daha uygun aile ve arkadaşlık bağlantıları kurabildiklerini ve kendilerini daha bedelli gördüklerini bulmuştur.
Bu kapsamda hislerin ne olduğunu, hisleri nasıl ve ne yoğunlukta deneyimlediğimizi ve hislerimizi nasıl söz ettiğimizi keşfetmemiz duygusal farkındalık marifetimizin de bir o kadar gelişmesine katkıda bulunacaktır.
Birtakım vakit içinder deneyimlediğimiz hislerin bizde bıraktığı tesirleri ağır olarak hissedebiliriz. Örneğin birisi bizi kızdıracak bir harekette bulunduğu vakit yahut canımızı acıtan bir kelam söylemiş olduğinde kendimizi huzursuz, üzgün yahut kızgın hissedebiliriz. Yaşadığımız olayın çabucak akabinde ne yaşadığımızı ve bunun bize nasıl hissettirdiğini tanımlamakta kuvvetlik çekebiliriz.
Birebir biçimde bu duygusal tecrübesi tabir ederken sağlıklı bir biçimde nasıl hareket edeceğimiz noktasında da başımız karışabilir yahut ne yapacağımızı bilemeyebiliriz. Duygusal farkındalığın ne olduğunu bilmek ve bu beceriyi kazanmaya yönelik çalışmalar yapmak bu noktada katkı sağlayıcı bir faktör olabilir.
Bir hissin ne olduğunu, bedenimizde ve zihnimizde nasıl yaşandığını ve bunu nasıl söz ettiğimizi bilmek duygusal farkındalık hünerini kazanmanın ve geliştirmenin birinci şartıdır. Örneğin bizi keyifli edecek bir haber aldığımızda bedenimiz memnunluk verici hormonlar salgılamaya başlar. Öfkelendiğimiz vakit nefes alış verişimiz ve kalp atışlarımız hızlanır, terlemeye başlarız, tansiyonumuz yükselir ve göz bebeklerimiz büyür.
Vücudumuz savaş-kaç-dona kal olarak isimlendirilen ve gerilim anında beliren üç yansıdan birini vermeye hazırlanır. Bilişsel açıdan vücudumuzun hisleri nasıl değerlendirdiğine de kaygılandığımızda “Bu işin üstesinden gelemeyeceğim”, “Sınavım berbat geçecek”, “Yalnız kalacağım”, “Başıma berbat bir şey gelecek” üzere otomatik kanıların ortaya çıkmasını örnek olarak verebiliriz.
Duygusal farkındalık marifetimizi geliştirmek ismine evvela deneyimlediğimiz hissin ortaya çıkmasına niye olan olayı tanımlamamız gerekmektedir. Akabinde bu olay sırasında hissettiğimiz duyguyu isimlendirmek, nasıl söz ettiğimizi fark etmek ve kabul etmeliyiz. Bir olay sırasında beliren duygumuza ait farkındalığımızı geliştirirken duygusal reaksiyonumuz sırasında zihnimizde beliren kanıları de ele almamız ayrıyeten değerlidir.
Bu kapsamda hislerin ne olduğunu, hisleri nasıl ve ne yoğunlukta deneyimlediğimizi ve hislerimizi nasıl söz ettiğimizi keşfetmemiz duygusal farkındalık marifetimizin de bir o kadar gelişmesine katkıda bulunacaktır.
Birtakım vakit içinder deneyimlediğimiz hislerin bizde bıraktığı tesirleri ağır olarak hissedebiliriz. Örneğin birisi bizi kızdıracak bir harekette bulunduğu vakit yahut canımızı acıtan bir kelam söylemiş olduğinde kendimizi huzursuz, üzgün yahut kızgın hissedebiliriz. Yaşadığımız olayın çabucak akabinde ne yaşadığımızı ve bunun bize nasıl hissettirdiğini tanımlamakta kuvvetlik çekebiliriz.
Birebir biçimde bu duygusal tecrübesi tabir ederken sağlıklı bir biçimde nasıl hareket edeceğimiz noktasında da başımız karışabilir yahut ne yapacağımızı bilemeyebiliriz. Duygusal farkındalığın ne olduğunu bilmek ve bu beceriyi kazanmaya yönelik çalışmalar yapmak bu noktada katkı sağlayıcı bir faktör olabilir.
Bir hissin ne olduğunu, bedenimizde ve zihnimizde nasıl yaşandığını ve bunu nasıl söz ettiğimizi bilmek duygusal farkındalık hünerini kazanmanın ve geliştirmenin birinci şartıdır. Örneğin bizi keyifli edecek bir haber aldığımızda bedenimiz memnunluk verici hormonlar salgılamaya başlar. Öfkelendiğimiz vakit nefes alış verişimiz ve kalp atışlarımız hızlanır, terlemeye başlarız, tansiyonumuz yükselir ve göz bebeklerimiz büyür.
Vücudumuz savaş-kaç-dona kal olarak isimlendirilen ve gerilim anında beliren üç yansıdan birini vermeye hazırlanır. Bilişsel açıdan vücudumuzun hisleri nasıl değerlendirdiğine de kaygılandığımızda “Bu işin üstesinden gelemeyeceğim”, “Sınavım berbat geçecek”, “Yalnız kalacağım”, “Başıma berbat bir şey gelecek” üzere otomatik kanıların ortaya çıkmasını örnek olarak verebiliriz.
Duygusal farkındalık marifetimizi geliştirmek ismine evvela deneyimlediğimiz hissin ortaya çıkmasına niye olan olayı tanımlamamız gerekmektedir. Akabinde bu olay sırasında hissettiğimiz duyguyu isimlendirmek, nasıl söz ettiğimizi fark etmek ve kabul etmeliyiz. Bir olay sırasında beliren duygumuza ait farkındalığımızı geliştirirken duygusal reaksiyonumuz sırasında zihnimizde beliren kanıları de ele almamız ayrıyeten değerlidir.