İnsanların çeşitli niçinlerden kaynaklı olarak yaşadıkları ruhsal sorunları olabilir. Yaşanan bu sorunların tahliline yönelik olarak geliştirilen metotlar vardır. Şema terapisi bu kapsamda çoğunlukla başvurulan bir metottur. Bireylerin yetişkinlik devrinde yaşadıkları ruhsal sorunların aslında çocukluk ve ergenlik periyodunun bir yansıması olduğu düşünülür.
Şema terapisi yoluyla da bu olumsuz tesirlerin ortadan kaldırılması için adımlar atılır. Bireylerin evvela kendileriyle daha sonra etraflarıyla barışabilmeleri ismine metot pek tesirlidir. Bu metoda nazaran herkesin temel de muhtaçlık duyduğu 5 duygusal muhtaçlığı vardır. Bu 5 temel his ise şöyle belirtilmiştir;
5 ana başlık altında söz edilen duygusal ihtiyaçların erken devirde karşılanması pek kıymetlidir. Kişi şayet çocukluk periyodunda bu gereksinimlerini gerektiği üzere karşılayamıyorsa yetişkinlik periyodunda birfazlaca sorun ile baş etmek durumunda kalır. Örneğin, kişi çocukluk periyodunda sevgi görmemiş ve kendini gereğince inançta hissetmemiş olabilir.
Ebeveynleriyle kâfi teması kuramayan çocuklar, hayatlarının ilerleyen devirlerinde de bu noktalarda daima külfet yaşar. ötürüsıyla terapide oluşturulan şema olumsuz bir seyirde ilerler. Terapinin gayesi var olan bu olumsuz şemanın seyrini olumluya çevirebilmektir.
Şahıslara ebeveynleri tarafınca karşılanmamış olan duygusal gereksinimlerini, kendilerinin nasıl karşılayabileceklerine yönelik yönlendirmeler yapılır. Tabi ki bunun için sıkıntıların altında yatan temel niçinlerden kişinin bakış açıcına kadar biroldukca noktaya hâkim olunmalıdır.
Şema Terapisi Hangi Meselelerin Tahlilinde Kullanılır?
Yetişkinlere uygulanan bu metot değişmesi güç ve esaslı ruhsal problemlerde dahi pek tesirlidir. Göstermiş olduğu bu tesir kapsamlı bir bakış açıcı ile meselelere yaklaşılmasından ileri gelir. Kişinin verdiği yansılardan nurda niye bu türlü davrandığı anlaşılmaya çalışılır. Bu metot yardımıyla tedavi edilen ruhsal problemler şöyle sıralanabilir;
Beşerler dünyaya geldikleri andan itibaren duygusal olarak biroldukca uyaran ile karşılaşırlar. Bu uyaranlar şahısların olumsuz yahut olumlu şemaları için temel oluşturur. Olumsuz yaşananlardan kaynaklı olarak şahıslar ruhsal yıkımlar yaşanabilir.
Yaşanan travmalarda sonucunda bireyde ortaya çıkan sorunlar oluşan şemanın bir kararıdur. Çoğunlukla içine düşülen bu durumdan kişi kendi imkânları ile çıkamaz. İşte bu noktada da uzaman takviyesi devreye girer. Uzman kişinin duygusal şemasının ne biçimde oluştuğunu ve kararınu dikkate alır. Kişinin yaşadığı probleme varana kadar nasıl bir duygusal süreçten geçtiği anlaşılmaya çalışılır.
Bunda bireylerin olaylara, şahıslara ve yaşananlara nasıl manalar yüklediği son derece değerlidir. Her bireyin yaşadıkları ve bakış açısı farklı olduğu için oluşturduğu şema da farklıdır. ötürüsıyla uzmanın tedavi maksatlı izleyeceği yollarda bireylere bakılırsa farklılık gösterir. Fakat genel olarak uzmanın maksadı kişinin olayları kıymetlendirme biçimini değiştirmeye yöneliktir.
Şema terapisi yoluyla da bu olumsuz tesirlerin ortadan kaldırılması için adımlar atılır. Bireylerin evvela kendileriyle daha sonra etraflarıyla barışabilmeleri ismine metot pek tesirlidir. Bu metoda nazaran herkesin temel de muhtaçlık duyduğu 5 duygusal muhtaçlığı vardır. Bu 5 temel his ise şöyle belirtilmiştir;
İnançlı bağlanma
Hislerin ve gereksinimlerin gerçek ve çekinilmeden tabir edilebilmesi
Özerklik
Kendiliğindenlik
Gerçekçi sonlar
5 ana başlık altında söz edilen duygusal ihtiyaçların erken devirde karşılanması pek kıymetlidir. Kişi şayet çocukluk periyodunda bu gereksinimlerini gerektiği üzere karşılayamıyorsa yetişkinlik periyodunda birfazlaca sorun ile baş etmek durumunda kalır. Örneğin, kişi çocukluk periyodunda sevgi görmemiş ve kendini gereğince inançta hissetmemiş olabilir.
Ebeveynleriyle kâfi teması kuramayan çocuklar, hayatlarının ilerleyen devirlerinde de bu noktalarda daima külfet yaşar. ötürüsıyla terapide oluşturulan şema olumsuz bir seyirde ilerler. Terapinin gayesi var olan bu olumsuz şemanın seyrini olumluya çevirebilmektir.
Şahıslara ebeveynleri tarafınca karşılanmamış olan duygusal gereksinimlerini, kendilerinin nasıl karşılayabileceklerine yönelik yönlendirmeler yapılır. Tabi ki bunun için sıkıntıların altında yatan temel niçinlerden kişinin bakış açıcına kadar biroldukca noktaya hâkim olunmalıdır.
Şema Terapisi Hangi Meselelerin Tahlilinde Kullanılır?
Yetişkinlere uygulanan bu metot değişmesi güç ve esaslı ruhsal problemlerde dahi pek tesirlidir. Göstermiş olduğu bu tesir kapsamlı bir bakış açıcı ile meselelere yaklaşılmasından ileri gelir. Kişinin verdiği yansılardan nurda niye bu türlü davrandığı anlaşılmaya çalışılır. Bu metot yardımıyla tedavi edilen ruhsal problemler şöyle sıralanabilir;
Borderline kişilik bozukluğu
Narsisistik kişilik bozukluğu
Kronik depresyon
Yeme bozuklukları
Çiftler içindeki sorunlar
Çocukluk travmaları
Yasaklı hususların kullanması
Toplumsal fobi
Yaşanan çeşitli dert durum bozuklukları
Beşerler dünyaya geldikleri andan itibaren duygusal olarak biroldukca uyaran ile karşılaşırlar. Bu uyaranlar şahısların olumsuz yahut olumlu şemaları için temel oluşturur. Olumsuz yaşananlardan kaynaklı olarak şahıslar ruhsal yıkımlar yaşanabilir.
Yaşanan travmalarda sonucunda bireyde ortaya çıkan sorunlar oluşan şemanın bir kararıdur. Çoğunlukla içine düşülen bu durumdan kişi kendi imkânları ile çıkamaz. İşte bu noktada da uzaman takviyesi devreye girer. Uzman kişinin duygusal şemasının ne biçimde oluştuğunu ve kararınu dikkate alır. Kişinin yaşadığı probleme varana kadar nasıl bir duygusal süreçten geçtiği anlaşılmaya çalışılır.
Bunda bireylerin olaylara, şahıslara ve yaşananlara nasıl manalar yüklediği son derece değerlidir. Her bireyin yaşadıkları ve bakış açısı farklı olduğu için oluşturduğu şema da farklıdır. ötürüsıyla uzmanın tedavi maksatlı izleyeceği yollarda bireylere bakılırsa farklılık gösterir. Fakat genel olarak uzmanın maksadı kişinin olayları kıymetlendirme biçimini değiştirmeye yöneliktir.