“Yalnızlık için illa tek mi kalmalı? Kalabalıklar ortasında insan yapayalnız kalamaz mı?”
Siz de kendinizi kalabalıkların ortasında yapayalnız hissediyor, kimse tarafınca gereğince anlaşılmadığınızı düşünüyorsanız ve bu duyguyu hayli uzun müddettir tanıyorsanız ‘duygusal mahrumluk şeması’na sahip olabilirsiniz. Duygusal mahrumluk şeması da öbür şemalar üzere ömür uzunluğu kendi ömür savaşını vermektedir.
Her an kimse tarafınca anlaşılmayacağına, duygusal takviye bakılırsameyeceğine kişiyi inandırır. Bunun kararında da kişi sağlıklı toplumsal alakalar kuramayıp bu histen kurtulabilmek için kendince deva arayışına girer. Ya yakın olabileceği, duygusal yakınlık kurabileceği insanlara karşı kendini kapatır. Ya beşerlerle duygusal yakınlık kurmamak için tüm insanlardan uzaklaşır ya da duygusal yoksunluğunu giderebilmek için etrafındakilere fazlaca fazla duygusal iletiler verir. Tüm bu davranışlarının kararında kimse tarafınca sevilmediğine, diğerleri tarafınca anlaşılmadığına ve toplumsal takviye alamadığına olan inancı bir defa daha karşısına çıkar. Ve sonuç hüzün. Duygusal mahrumluk şemasına sahip bireylerin yaşadığı en büyük sıkıntılardan biri de inançlı bağlanma yaşayamamalarıdır. Bu da hayli geçmişten hatta bebekliklerinden beri onlara eşlik eden bir histir. Araştırmalar gösteriyor ki bebeklik devrinde annesiyle kurduğu bağ inançlı bağ değilse yetişkinlik periyodunda de inançlı bağ kurmada sorun yaşanıyor
Duygusal mahrumluk şemasına sahip bireyler kendilerinin kimse tarafınca sevilmeyeceklerini kabul ettiklerinden tüm özel alakalarını de bu hissin üzerine kurarlar. İlgi ve sevgi gösteren partnerin davranışları geçmişinden öğrendiği ben sevilmem niyetiyle çelişiyordur. Zira en güvendikleri, toplumsal ilgi kurmayı öğrendiği biricik ailesi tarafınca duygusal muhtaçlıkları karşılanmadığını hisseden bu bireylerin bir oburu tarafınca da kendilerince sevilme ihtimali yoktur. Ana kanıları bu biçimde olduğundan onu hakikaten seven ve ilgilenen bireylerin davranışlarını sorgular “Beni tavlamak için bu biçimde yapıyor”, “fazlaca sıkıcı”, “samimi davranmıyor”… üzere kanılarla onlara karşı çekim hissetmezler. Ekseriyetle kuvvetli çekim hissettikleri şahıslarsa, onlara fazlaca yeterli bildikleri duyguyu (duygusal mahrumluk duygusunu) yaşatıyorlardır. Birebir annesi- babası üzere tutum takınıyor duygusal yakınlık göstermiyordur.(şema kimyası). En güzel yol âlâ bilinen yoldur mantığıyla birebir hislere kendilerini esir ediyorlardır. Sonuç er ya da geç bir daha tıpkı kapıya çıkar. “Yalnızım, hayli yalnızım” diyen içsel ses eşliğindeki yalnızlık acısı.
İşte şema terapinin mucizevi tesiri tam da bu kuvvetli hislerle başa çıkmada başlar. Şema terapi, kök anıyı (duygusal mahrumluk hissettiği en eski anı)ve kök anının devamı niteliğindeki anıları (yaşam uzunluğu devam eden birebir hissin paternlerini) bilişsel, duyusal ve davranışsal düzlemde çalışarak yaşanılan kuvvetli acının hafifçelemesine, hayattan zevk alabilmeye, doyumlu bağlar kurabilmeye, karşılanmamış duygusal muhtaçlıklarını doyurabilmeye ve bunun sonucunda de ortaya çıkan ruhsal ve psikiyatrik rahatsızlıklardan kıymetli derecede azaltmaya hatta yok etmeye yardımcı olur.
Siz de kendinizi kalabalıkların ortasında yapayalnız hissediyor, kimse tarafınca gereğince anlaşılmadığınızı düşünüyorsanız ve bu duyguyu hayli uzun müddettir tanıyorsanız ‘duygusal mahrumluk şeması’na sahip olabilirsiniz. Duygusal mahrumluk şeması da öbür şemalar üzere ömür uzunluğu kendi ömür savaşını vermektedir.
Her an kimse tarafınca anlaşılmayacağına, duygusal takviye bakılırsameyeceğine kişiyi inandırır. Bunun kararında da kişi sağlıklı toplumsal alakalar kuramayıp bu histen kurtulabilmek için kendince deva arayışına girer. Ya yakın olabileceği, duygusal yakınlık kurabileceği insanlara karşı kendini kapatır. Ya beşerlerle duygusal yakınlık kurmamak için tüm insanlardan uzaklaşır ya da duygusal yoksunluğunu giderebilmek için etrafındakilere fazlaca fazla duygusal iletiler verir. Tüm bu davranışlarının kararında kimse tarafınca sevilmediğine, diğerleri tarafınca anlaşılmadığına ve toplumsal takviye alamadığına olan inancı bir defa daha karşısına çıkar. Ve sonuç hüzün. Duygusal mahrumluk şemasına sahip bireylerin yaşadığı en büyük sıkıntılardan biri de inançlı bağlanma yaşayamamalarıdır. Bu da hayli geçmişten hatta bebekliklerinden beri onlara eşlik eden bir histir. Araştırmalar gösteriyor ki bebeklik devrinde annesiyle kurduğu bağ inançlı bağ değilse yetişkinlik periyodunda de inançlı bağ kurmada sorun yaşanıyor
Duygusal mahrumluk şemasına sahip bireyler kendilerinin kimse tarafınca sevilmeyeceklerini kabul ettiklerinden tüm özel alakalarını de bu hissin üzerine kurarlar. İlgi ve sevgi gösteren partnerin davranışları geçmişinden öğrendiği ben sevilmem niyetiyle çelişiyordur. Zira en güvendikleri, toplumsal ilgi kurmayı öğrendiği biricik ailesi tarafınca duygusal muhtaçlıkları karşılanmadığını hisseden bu bireylerin bir oburu tarafınca da kendilerince sevilme ihtimali yoktur. Ana kanıları bu biçimde olduğundan onu hakikaten seven ve ilgilenen bireylerin davranışlarını sorgular “Beni tavlamak için bu biçimde yapıyor”, “fazlaca sıkıcı”, “samimi davranmıyor”… üzere kanılarla onlara karşı çekim hissetmezler. Ekseriyetle kuvvetli çekim hissettikleri şahıslarsa, onlara fazlaca yeterli bildikleri duyguyu (duygusal mahrumluk duygusunu) yaşatıyorlardır. Birebir annesi- babası üzere tutum takınıyor duygusal yakınlık göstermiyordur.(şema kimyası). En güzel yol âlâ bilinen yoldur mantığıyla birebir hislere kendilerini esir ediyorlardır. Sonuç er ya da geç bir daha tıpkı kapıya çıkar. “Yalnızım, hayli yalnızım” diyen içsel ses eşliğindeki yalnızlık acısı.
İşte şema terapinin mucizevi tesiri tam da bu kuvvetli hislerle başa çıkmada başlar. Şema terapi, kök anıyı (duygusal mahrumluk hissettiği en eski anı)ve kök anının devamı niteliğindeki anıları (yaşam uzunluğu devam eden birebir hissin paternlerini) bilişsel, duyusal ve davranışsal düzlemde çalışarak yaşanılan kuvvetli acının hafifçelemesine, hayattan zevk alabilmeye, doyumlu bağlar kurabilmeye, karşılanmamış duygusal muhtaçlıklarını doyurabilmeye ve bunun sonucunda de ortaya çıkan ruhsal ve psikiyatrik rahatsızlıklardan kıymetli derecede azaltmaya hatta yok etmeye yardımcı olur.