İnsan psikopatolojilerini belirleyen en değerli etken katılıktır, fazlaca seçenekli düşünmek her vakit yaşamsal bir kurtarıcı olmakta…
KATILIK NEDİR? NASIL ÇOK SEÇENEKLİ DÜŞÜNECEĞİZ?
İnsanlık tarihinin başlarına kadar uzayan ve günümüze gelen süreçte ruhsal sorunlar farklı tıp ve biçimlerde ortaya çıkmıştır. Gündelik ömrün akışında kuvvetli olarak tabir edilen beşerler; en sert yapıda olan, otorite kurabilen, sonları hayli keskin olan, halinden ödün vermeyen şahıslar olarak tasvir edilebilir. Biz bu duruma özetlemek gerekirse katılık, sabitlik, besbelli bir ön kabulle hareket etmek de diyebiliriz.
Farz edelim hoşnut olmadığınız bir durum yaşıyorsunuz mesela; bedel verdiğiniz bir insanın ansızın değiştiğini ve bu durumunun sizi epey üzdüğünü düşünelim. Bunun sebebini de kendinize bağladığınızı, öz kıymetinizle alakalı bir sorunun ortasında kendinizi bulduğunuzu hayal edin…
Hissettiğiniz şey mütemadiyen karşı tarafa karşı bir öfke yahut kendinize yönelttiğiniz suçlamalar olacaktır.
Bu noktada tek bir fikir kalıbı içerisinde ve kendinizi o kanıyı desteklerken, öbür tüm seçenekleri yok sayarken bulabilirsiniz. Yani o insanın değişmesini şahsî algıladığınızdan karşı taraf için farklı bir ön kabul geliştiremeyebilirsiniz. Ya da kendiniz için…
İnanılmış olan o fikir kalıbı bir bireye karşı -kendinize de olabilir- %100 oranında öfke barındırır. İşte bu noktada Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ekolünün temelini oluşturan fazlaca seçenekli düşünme yeteceğiniz devreye girerse katı fikirden sıyrılıp hissettiği o ağır his yoğunluğunu (örn:öfke) bölebilirsiniz.
Birebir örnek üzerinde fazlaca seçenekli düşünerek ilerleyelim; kıymet verdiğiniz kişinin değişimini kabul de edebilirdiniz ya da bunun hayli doğal bir müddetç olduğunu ömrünün başkalaştığını, kıymet sıralamasının değiştiğini, ağır bir devirde olduğunu… özetlemek gerekirse bu durumda düşünülecek başka opsiyonları da devreye koyarsanız birden teğe o %100 lük öfkenin bölündüğünü fark edeceksiniz…
Unutulmamalıdır ki; ömürde salt siyah ya da beyaz yoktur. İstikrarda olabilmek iki uçtan birini seçmek zorunda hissetmemektir. Karşılaştığımız tüm meselelerinin sebebi, sorumlusu, hatalısı ya da mağduru olarak hissetmemek elzemdir. Katılık birlikteinde birfazlaca şeyi şahsileştirmeyi getirmekte, bir insanın reddedilmesi ile bir olayın reddinin birebir şey olmadığını manalandırmak sağlıklı yaşamak için şayet olmazsa olmazlardandır.
Sevgilerimle…
KATILIK NEDİR? NASIL ÇOK SEÇENEKLİ DÜŞÜNECEĞİZ?
İnsanlık tarihinin başlarına kadar uzayan ve günümüze gelen süreçte ruhsal sorunlar farklı tıp ve biçimlerde ortaya çıkmıştır. Gündelik ömrün akışında kuvvetli olarak tabir edilen beşerler; en sert yapıda olan, otorite kurabilen, sonları hayli keskin olan, halinden ödün vermeyen şahıslar olarak tasvir edilebilir. Biz bu duruma özetlemek gerekirse katılık, sabitlik, besbelli bir ön kabulle hareket etmek de diyebiliriz.
Farz edelim hoşnut olmadığınız bir durum yaşıyorsunuz mesela; bedel verdiğiniz bir insanın ansızın değiştiğini ve bu durumunun sizi epey üzdüğünü düşünelim. Bunun sebebini de kendinize bağladığınızı, öz kıymetinizle alakalı bir sorunun ortasında kendinizi bulduğunuzu hayal edin…
Hissettiğiniz şey mütemadiyen karşı tarafa karşı bir öfke yahut kendinize yönelttiğiniz suçlamalar olacaktır.
Bu noktada tek bir fikir kalıbı içerisinde ve kendinizi o kanıyı desteklerken, öbür tüm seçenekleri yok sayarken bulabilirsiniz. Yani o insanın değişmesini şahsî algıladığınızdan karşı taraf için farklı bir ön kabul geliştiremeyebilirsiniz. Ya da kendiniz için…
İnanılmış olan o fikir kalıbı bir bireye karşı -kendinize de olabilir- %100 oranında öfke barındırır. İşte bu noktada Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ekolünün temelini oluşturan fazlaca seçenekli düşünme yeteceğiniz devreye girerse katı fikirden sıyrılıp hissettiği o ağır his yoğunluğunu (örn:öfke) bölebilirsiniz.
Birebir örnek üzerinde fazlaca seçenekli düşünerek ilerleyelim; kıymet verdiğiniz kişinin değişimini kabul de edebilirdiniz ya da bunun hayli doğal bir müddetç olduğunu ömrünün başkalaştığını, kıymet sıralamasının değiştiğini, ağır bir devirde olduğunu… özetlemek gerekirse bu durumda düşünülecek başka opsiyonları da devreye koyarsanız birden teğe o %100 lük öfkenin bölündüğünü fark edeceksiniz…
Unutulmamalıdır ki; ömürde salt siyah ya da beyaz yoktur. İstikrarda olabilmek iki uçtan birini seçmek zorunda hissetmemektir. Karşılaştığımız tüm meselelerinin sebebi, sorumlusu, hatalısı ya da mağduru olarak hissetmemek elzemdir. Katılık birlikteinde birfazlaca şeyi şahsileştirmeyi getirmekte, bir insanın reddedilmesi ile bir olayın reddinin birebir şey olmadığını manalandırmak sağlıklı yaşamak için şayet olmazsa olmazlardandır.
Sevgilerimle…