İnsanlar doğar, çocuk olur, ergen olur, yetişkin olur ve yaşlanırlar. Her periyodun kendine has bir ekip krizleri olur. Bunların tahlile ulaşmasıyla birlikte bir daha sonraki basamak için hazırlık başlar. Krizleri büyük oranda sağlıklı bir biçimde atlatarak yetişkinlik çağına gelmiş beşerler çoklukla yaşın getirdiği olgunluk göstergelerine büyük oranda sahip olurlar. Öte yandan birtakım şahıslar için bu krizler daha ağır ve travmatik yaşanır. Yaşları ilerlemesine karşın atlatamadıkları ve tahlile ulaştıramadıkları problemleri da onlarla bir arada büyümeye devam eder ve o devirde takılı kalmalarına, yetişkin bile olsalar gereken olgunluk düzeyine ulaşamamalarına yol açar.
Bir insan ebeveyn olduğu vakit; kendinden öbür bir insanın daha sorumluluğu üzerinde demektir. Bu sorumluluğun gerekliliklerini yerine getirmek için kendisinin kâfi olgunluk düzeyine ulaşmış olması gerekir. Nasılki bir çocuğun öteki bir çocuğu yetiştirmesi mümkün değilse, çocuk modunda kalmış bir ebeveynin de sağlıklı bir biçimde çocuk yetiştirmesi epeyce mümkün değildir. İşte bu noktada olgunlaşmamış ebeveyn kavramı ortaya çıkar. Çocuğu kendi muhtaçlıklarını giderecek bir araç olarak görmek, onun muhtaçlıklarını görmemek ya da göz arkası etmek, çocukla empati kuramamak, onun yetişkin üzere davranmasını beklemek ve yetişkin problemlerinin içine çocuğu çekmek (mesela eşiyle olan uyuşmazlıklarına çocuğu da dahil etmek), çocuğa yaşından büyük sorumluluk yüklemek (mesela kardeşinin, meskenin bakımı vb.) özetlemek gerekirsesı çocuğun çocukluk yapmasına mahzur olacak her davranışı, olgunlaşmamış ebeveynlik olarak düşünebiliriz.
Bir çocuk olgunlaşmamış bir ebeveyn ile yaşadığında ne olur? Çocuk olarak muhtaçlıkları istikrarlı bir biçimde karşılanmaz (çoğu vakit sevgi, ilgi görme üzere gereksinimler lakin bu kimi vakit barınma, beslenme üzere epeyce temel muhtaçlıklar bile olabilir). Çocuk, yalnızca var olduğu için ve kendisi olduğu için sevildiğini hissedemez, ebeveyninden sevgiyi makul şartlar altında alabileceğini öğrenir.
İhtiyaçlarının karşılanmadığı bir ortamda çocuk yavaş yavaş ebeveynin onun muhtaçlıklarını karşılamasından ümidini keser ve kendi kendisine yetmesini sağlayacak maharetler geliştirmeye başlar. Örneğin epeyce küçük yaşta bile olsa beslenme muhtaçlığını kendisi gidermeye çalışır, konutta yemek yapar, paklık yapar, oyun oynamaya ayırması gereken enerjiyi daha yaşamsal gereksinimlerine ayırmak zorunda kalır. kimi vakit, ebeveynin kendi muhtaçlıklarını bile karşılayamadığı ve çocuğun onun muhtaçlıklarını da gidermeye çalıştığı vakit içinder olur. Buna en büyük örnek, ebeveynin sevilme ve kabul görme muhtaçlığını devamlı olarak çocuğa aktarmasıdır. Bu gereksinim, çocuğu ne olursa olsun onu sevmekten ve yanında olmaktan vazgeçemeyeceği bir pozisyonda bırakarak ebeveynin bu muhtaçlığını karşılamayı kendisine bir sorumluluk olarak almak ve daima onu mutlu etme eforuna girmek zorunda bırakır. bu biçimdece gereğinden erken olgunlaşmış çocuk kavramı ortaya çıkar. Bu çocuklar, büyüdükleri vakit herşeyi kendi kendilerine halleden, çok sorumluluk alan, yardım isteyemeyen, bir yandan da çok derecede insanları mutlu etme gayreti içerisinde olan ya da “kurtarıcı” rolüne bürünen yetişkinlere dönüşürler. Ebeveynleriyle hem çatıştıkları tıpkı vakitte ayrışamadıkları bir bağ örüntüsüne sahip olurlar.
Erkenden olgunlaşmak zordur, her çocuk çocukluğunu yaşamayı hak eder lakin kimi vakit hayat olması gerektiği üzere ilerlemez ve hak edilenlerle elde edilenler içinde farklar olur. Birden fazla vakit, kişi ebeveynlerini eksik yaptıkları şeylerden dolayı cürümler fakat yalnızca onları suçlamak kişinin uygunlaşması için kâfi değildir. Psikoterapi; kişinin çocukluktan gelen karşılanmamış gereksinimlerinin yetişkinlik hayatına yansımasını keşfetmesi ve bugün aslında neye muhtaçlığı olduğunu görmesi için çok faydalıdır. Karşılanmamış gereksinimlerin yetişkinlik çağında nasıl karşılanacağı, bir terapist yardımı ile bir arada keşfedilebilir.
Bir insan ebeveyn olduğu vakit; kendinden öbür bir insanın daha sorumluluğu üzerinde demektir. Bu sorumluluğun gerekliliklerini yerine getirmek için kendisinin kâfi olgunluk düzeyine ulaşmış olması gerekir. Nasılki bir çocuğun öteki bir çocuğu yetiştirmesi mümkün değilse, çocuk modunda kalmış bir ebeveynin de sağlıklı bir biçimde çocuk yetiştirmesi epeyce mümkün değildir. İşte bu noktada olgunlaşmamış ebeveyn kavramı ortaya çıkar. Çocuğu kendi muhtaçlıklarını giderecek bir araç olarak görmek, onun muhtaçlıklarını görmemek ya da göz arkası etmek, çocukla empati kuramamak, onun yetişkin üzere davranmasını beklemek ve yetişkin problemlerinin içine çocuğu çekmek (mesela eşiyle olan uyuşmazlıklarına çocuğu da dahil etmek), çocuğa yaşından büyük sorumluluk yüklemek (mesela kardeşinin, meskenin bakımı vb.) özetlemek gerekirsesı çocuğun çocukluk yapmasına mahzur olacak her davranışı, olgunlaşmamış ebeveynlik olarak düşünebiliriz.
Bir çocuk olgunlaşmamış bir ebeveyn ile yaşadığında ne olur? Çocuk olarak muhtaçlıkları istikrarlı bir biçimde karşılanmaz (çoğu vakit sevgi, ilgi görme üzere gereksinimler lakin bu kimi vakit barınma, beslenme üzere epeyce temel muhtaçlıklar bile olabilir). Çocuk, yalnızca var olduğu için ve kendisi olduğu için sevildiğini hissedemez, ebeveyninden sevgiyi makul şartlar altında alabileceğini öğrenir.
İhtiyaçlarının karşılanmadığı bir ortamda çocuk yavaş yavaş ebeveynin onun muhtaçlıklarını karşılamasından ümidini keser ve kendi kendisine yetmesini sağlayacak maharetler geliştirmeye başlar. Örneğin epeyce küçük yaşta bile olsa beslenme muhtaçlığını kendisi gidermeye çalışır, konutta yemek yapar, paklık yapar, oyun oynamaya ayırması gereken enerjiyi daha yaşamsal gereksinimlerine ayırmak zorunda kalır. kimi vakit, ebeveynin kendi muhtaçlıklarını bile karşılayamadığı ve çocuğun onun muhtaçlıklarını da gidermeye çalıştığı vakit içinder olur. Buna en büyük örnek, ebeveynin sevilme ve kabul görme muhtaçlığını devamlı olarak çocuğa aktarmasıdır. Bu gereksinim, çocuğu ne olursa olsun onu sevmekten ve yanında olmaktan vazgeçemeyeceği bir pozisyonda bırakarak ebeveynin bu muhtaçlığını karşılamayı kendisine bir sorumluluk olarak almak ve daima onu mutlu etme eforuna girmek zorunda bırakır. bu biçimdece gereğinden erken olgunlaşmış çocuk kavramı ortaya çıkar. Bu çocuklar, büyüdükleri vakit herşeyi kendi kendilerine halleden, çok sorumluluk alan, yardım isteyemeyen, bir yandan da çok derecede insanları mutlu etme gayreti içerisinde olan ya da “kurtarıcı” rolüne bürünen yetişkinlere dönüşürler. Ebeveynleriyle hem çatıştıkları tıpkı vakitte ayrışamadıkları bir bağ örüntüsüne sahip olurlar.
Erkenden olgunlaşmak zordur, her çocuk çocukluğunu yaşamayı hak eder lakin kimi vakit hayat olması gerektiği üzere ilerlemez ve hak edilenlerle elde edilenler içinde farklar olur. Birden fazla vakit, kişi ebeveynlerini eksik yaptıkları şeylerden dolayı cürümler fakat yalnızca onları suçlamak kişinin uygunlaşması için kâfi değildir. Psikoterapi; kişinin çocukluktan gelen karşılanmamış gereksinimlerinin yetişkinlik hayatına yansımasını keşfetmesi ve bugün aslında neye muhtaçlığı olduğunu görmesi için çok faydalıdır. Karşılanmamış gereksinimlerin yetişkinlik çağında nasıl karşılanacağı, bir terapist yardımı ile bir arada keşfedilebilir.