“ En az 15 gün süren aşağıdaki belirtilerden en az 5 adedinin bulunması durumunda en az 1 çökkün duygudurum ya da 2 ilgisini yitirme ve zevk alamama halinin bulunması gerekmektedir.
1. Çökkün duygudurum neredeyse her günün büyük bir kısmında bulunur ve bu durumu ya kişinin kendisi bilir ( Ör: Kişi kendisini hüzünlü, kendini boşlukta hisseder. Ya da umutsuzdur) ya da durum diğerlerince gözlenir. (ör: ağlamaklı görünür)
Not: Çocuklarda ve gençlerde kolay kızan bir durum olabilir.
2. Neredeyse bütün etkinliklere karşı ilgide besbelli azalma ya da bunlardan zevk alamamanın neredeyse her gün ya da günün büyük bir kısmında bulunması. ( kişi ya kendisi söyler ya da müşahede yoluyla edinilebilir.)
3. Diyet yapmıyorken hayli kilo verme ya da kilo alma ( 1ay ortasında kilosunda %5 den hayli değişiklik yaşanması) ya da yeme isteğinde azalma- artma halidir. (çocukların gelişim süreçlerindeki aldıkları kilolar hariç)
4. Neredeyse her gün uykusuzluk çekme ya da çok ahenge hali.
5. Neredeyse her gün ajitasyon ( depresyon belirtilerine bağlı olarak dürtüsel hareket etme) ya da yavaşlama.( diğerlerince gözlenebilir; sadece öznel, dinginlik sağlayamama ya da yavaşladığı duygusu taşıma olarak değil).
6. Neredeyse her gün bitkinlik ya da iç gücün kalmaması( güç düşüklüğü).
7. Neredeyse her gün değersizlik ya da uygunsuz suçluluk hisleri (sanrısal olabilir.)( sırf hasta olduğundan dolayı kendini kınama suçluluk duyma olarak değil).
8. Neredeyse her gün düşünmekte ya da odaklanmakta kuvvetlik çekme ya da kararsızlık yaşama(özel anlatıma bakılırsa ya da diğerlerince gözlenir).
9. bir dahaleyici vefat kanıları (yalnızca mevt korkusu değil), özel hareket tasarlamaksızın bir dahaleyici kendini öldürme (intihar) fikirleri ya da kendini öldürmek üzere özel bir hareket tasarlamak.”
( Amerikan Psikiyatri Birliği, Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, 5. baskı( DSM-5),Tanı Ölçütleri yapıtından, çev, Köroğlu E, Doktorlar Yayın birliği, Ankara,2014)
Analitik terapiye göre çökkünlük (depresyon);
“Freud yas ve melankoli başlıklı yazısında; ruhsal çökkünlüklerdeki belirtilerin yas tutma sırasındaki belirtilere benzerliğine dikkat çekmiştir. Yas tutan kişinin yitirdiği gerçek bir sevgi objesi vardır. Çökkünlükte ise gerçek bir sevgi objesi yitimi olabilir de olmayabilir de. Freud bu durumda şuur dışı imgesel bir objenin yitiminin yaşandığını söyler.”( Ruh Sıhhati Bozuklukları, Prof. Dr. Orhan Öztürk s.284)
Bilişsel terapiye göre çökkünlük (depresyon):
“A.T. Beck ve arkadaşları tarafınca geliştirilmiş Bilişsel Davranışçı modele nazaran çökkünlük; bilişsel bozukluğun akabinde gelişen duygudurum bozukluğudur. Çökkünlüğe yatkın bireylerde hayatın birinci periyotlarından başlayarak yerleşmiş olan kendisine, geleceğe ve dış dünyaya karşı olumsuz kavramlar (temel inançlar ) vardır.”( Ruh Sıhhati Bozuklukları, Prof. Dr. Orhan Öztürk s.287) Bilişsel davranışçı terapide temel inanç ismi verilen kavramlara şema terapide Şema ismi verilmektedir. Her şema karşılanmamış bir çocukluk periyodu gereksiniminin tezahürüdür.
Majör depresyon belirtileri yaşıyorsanız;
* Majör depresyonun tesiriyle hayat sizin için pek karanlıksa ve hayatın bir manası olmadığını düşünüyorsanız dikkat! Bu kelamları size söyleten Majör depresyonun kendisidir. Bu durumda çabucak bir ruh sıhhati tabibine başvurup majör depresyon tedavisine başlamalısınız.
* Majör depresyon dediğimiz rahatsızlık, güya daima gözlerinizde güneş gözlüğü takılmış hissi uyandırabilir. Her şey haddinden çok karanlık ve boğucu gelebilir. Nasıl güneş gözlüğünü gözlerimizden çıkartabiliyorsak majör depresyondan da kurtulmamız mümkündür.
Pekala, neler yapılabilir?
1. Dediğimiz üzere intihar riski var ise hemen psikiyatrik tedavi başlanmalıdır.
2. İntihar riski taşımıyorsa kişi psikoterapi formlarıyla tedavi edilmesi mümkündür.
3. Kimi durumlarda hem psikoterapi tıpkı vakitte ilaç tedavisi kullanılabilir. Buna doktorunuz ve terapistiniz karar vermelidir. Majör depresyonun tedavisinde; BDT, Şema Terapi, Psikanalitik ve Dinamik Terapilerinden yararlanılabilir.
1. Çökkün duygudurum neredeyse her günün büyük bir kısmında bulunur ve bu durumu ya kişinin kendisi bilir ( Ör: Kişi kendisini hüzünlü, kendini boşlukta hisseder. Ya da umutsuzdur) ya da durum diğerlerince gözlenir. (ör: ağlamaklı görünür)
Not: Çocuklarda ve gençlerde kolay kızan bir durum olabilir.
2. Neredeyse bütün etkinliklere karşı ilgide besbelli azalma ya da bunlardan zevk alamamanın neredeyse her gün ya da günün büyük bir kısmında bulunması. ( kişi ya kendisi söyler ya da müşahede yoluyla edinilebilir.)
3. Diyet yapmıyorken hayli kilo verme ya da kilo alma ( 1ay ortasında kilosunda %5 den hayli değişiklik yaşanması) ya da yeme isteğinde azalma- artma halidir. (çocukların gelişim süreçlerindeki aldıkları kilolar hariç)
4. Neredeyse her gün uykusuzluk çekme ya da çok ahenge hali.
5. Neredeyse her gün ajitasyon ( depresyon belirtilerine bağlı olarak dürtüsel hareket etme) ya da yavaşlama.( diğerlerince gözlenebilir; sadece öznel, dinginlik sağlayamama ya da yavaşladığı duygusu taşıma olarak değil).
6. Neredeyse her gün bitkinlik ya da iç gücün kalmaması( güç düşüklüğü).
7. Neredeyse her gün değersizlik ya da uygunsuz suçluluk hisleri (sanrısal olabilir.)( sırf hasta olduğundan dolayı kendini kınama suçluluk duyma olarak değil).
8. Neredeyse her gün düşünmekte ya da odaklanmakta kuvvetlik çekme ya da kararsızlık yaşama(özel anlatıma bakılırsa ya da diğerlerince gözlenir).
9. bir dahaleyici vefat kanıları (yalnızca mevt korkusu değil), özel hareket tasarlamaksızın bir dahaleyici kendini öldürme (intihar) fikirleri ya da kendini öldürmek üzere özel bir hareket tasarlamak.”
( Amerikan Psikiyatri Birliği, Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, 5. baskı( DSM-5),Tanı Ölçütleri yapıtından, çev, Köroğlu E, Doktorlar Yayın birliği, Ankara,2014)
Analitik terapiye göre çökkünlük (depresyon);
“Freud yas ve melankoli başlıklı yazısında; ruhsal çökkünlüklerdeki belirtilerin yas tutma sırasındaki belirtilere benzerliğine dikkat çekmiştir. Yas tutan kişinin yitirdiği gerçek bir sevgi objesi vardır. Çökkünlükte ise gerçek bir sevgi objesi yitimi olabilir de olmayabilir de. Freud bu durumda şuur dışı imgesel bir objenin yitiminin yaşandığını söyler.”( Ruh Sıhhati Bozuklukları, Prof. Dr. Orhan Öztürk s.284)
Bilişsel terapiye göre çökkünlük (depresyon):
“A.T. Beck ve arkadaşları tarafınca geliştirilmiş Bilişsel Davranışçı modele nazaran çökkünlük; bilişsel bozukluğun akabinde gelişen duygudurum bozukluğudur. Çökkünlüğe yatkın bireylerde hayatın birinci periyotlarından başlayarak yerleşmiş olan kendisine, geleceğe ve dış dünyaya karşı olumsuz kavramlar (temel inançlar ) vardır.”( Ruh Sıhhati Bozuklukları, Prof. Dr. Orhan Öztürk s.287) Bilişsel davranışçı terapide temel inanç ismi verilen kavramlara şema terapide Şema ismi verilmektedir. Her şema karşılanmamış bir çocukluk periyodu gereksiniminin tezahürüdür.
Majör depresyon belirtileri yaşıyorsanız;
* Majör depresyonun tesiriyle hayat sizin için pek karanlıksa ve hayatın bir manası olmadığını düşünüyorsanız dikkat! Bu kelamları size söyleten Majör depresyonun kendisidir. Bu durumda çabucak bir ruh sıhhati tabibine başvurup majör depresyon tedavisine başlamalısınız.
* Majör depresyon dediğimiz rahatsızlık, güya daima gözlerinizde güneş gözlüğü takılmış hissi uyandırabilir. Her şey haddinden çok karanlık ve boğucu gelebilir. Nasıl güneş gözlüğünü gözlerimizden çıkartabiliyorsak majör depresyondan da kurtulmamız mümkündür.
Pekala, neler yapılabilir?
1. Dediğimiz üzere intihar riski var ise hemen psikiyatrik tedavi başlanmalıdır.
2. İntihar riski taşımıyorsa kişi psikoterapi formlarıyla tedavi edilmesi mümkündür.
3. Kimi durumlarda hem psikoterapi tıpkı vakitte ilaç tedavisi kullanılabilir. Buna doktorunuz ve terapistiniz karar vermelidir. Majör depresyonun tedavisinde; BDT, Şema Terapi, Psikanalitik ve Dinamik Terapilerinden yararlanılabilir.