Çağımızın Hastalığı: Dijital Bağımlılık

Muqe

Global Mod
Global Mod
8 milyara yaklaşan Dünya nüfusunun yarısından fazlası interneti kullanmakta, dijital ortamda var olmaktadır. 4 milyara yakın bireyin taşınabilir telefonu var ve 3 milyar yakını taşınabilir telefon üzerinden internette faal. Düşünebiliyor musunuz? 3 milyar insan tıpkı anda tıpkı ağ içerisinde var olabiliyor!

Twitter’da 1 dakikada ortalama 400 bin civarında twit atılıyor. Bütün bu datalar bize 2000’li senelerdan itibaren dijital dönüşümün süratle gerçekleştiğini gösteriyor. İrtibat artık dijital ortamda gerçekleşiyor. Bireyler bu biçimdece dijital ortamda ayak izi bırakıyor. Bu ayak izlerinin tahliliyle tek elde hangi bilgilere ulaşılabileceğini ve bu bilgilerle neler yapılabileceğini hayal edin.

Pekala dijital ortamın, toplumsal medyanın bu kadar kullanılmasının sebebi ne?

Dijital ortamlarda ; iştirakin hayli olması, açıklık, karşılıklı canlı irtibatın bulunması ve bağlantısallık özellikleri kullanmasın artmasını sağlıyor.

Birey toplum ortasındaki huzursuzluğundan taşınabilir telefonunda bulunan toplumsal medya aplikasyonlarıyla kaçabiliyor.

Toplumsal hünerleri konusunda kendini yetersiz hisseden, yüzyüze irtibat kurmada kuvvetlik yaşayan, olumsuz vücut algısı bulunan, kişilerarası bağlantılarda özgüvensiz beşerler, kurdukları dijital bağlantılarla kendilerini daha rahat hissedebiliyor, bu cinsteki bağlantıları konfor alanı olarak belirleyip, gerçek münasebet ve irtibata tercih edebiliyorlar.

Alanyazın ve araştırmalar incelendiğinde daha ayrıntılı tespitler bulunabilir.

Pekala Dijital Bağımlılık nedir? Bir hastalık mıdır? Alışkanlık mıdır?

Biliyoruz ki bağımlılık, alışkanlığın bir daha sonraki düzeyidir. Bağımlılığın tam olarak oluşması, bağımlılık davranışının rutin ve çok ölçüde yapılmasıyla ilgilidir. Noyan’a göre bağımlılık; bir objeye, şahsa ya da bir varlığa duyulan önlenemez istek, bir öteki iradenin güdümü altına girme durumudur.

Dijital bağımlılığının standart bir tarifi yoktur. Psikiyatrinin teşhis ölçütleri kitabında (DSM 5) Teknoloji bağımlılığı davranışsal bağımlılıkların altında yer alıyor.(patolojik kumar oynama üzere.)

Dijital bağımlı olma durumu, eksik hissetme hissiyle körüklenen bağımlılıktır. İnternet haricinde toplumsal bir hayatı olmayan, taşınabilir aygıtlardan uzak kalındığında kendisini yalnız, farklılaşmış yahut asosyal hisseden, telefonda oluşan ya da gelişen her türlü uygulamayı yakından takibe alan ve her türlü taşınabilir yenilikten haberdar olmak isteyen, arkadaşlarıyla toplumsal medyadan görüşme sağlayan ve kendisine toplumsal medyada yeni bir kimlik oluşturan bağımlı bir jenerasyon ortaya çıkmıştır.

Teknoloji Bağımlılığının literatürde kabul edilen belirtilerin özeti şunlardır:

1-Tolerans geliştirme: Aşikâr müddetlerde kullanmasın artık tıpkı etkiyi göstermemesi ve kullanım müddetinin giderek uzaması.

2- Mahrumluk: Kullanım bırakıldığında zahmet, huzursuzluk, mutsuzluk, hiç bir şeyden zevk almama.

3-Başarısız kullanması azaltma teşebbüsleri

4-Zarar görmeye karşın kullanmaya devam etme

5-Tasarlandığından fazla kullanma

6-Kullanım yüzünden sorumluluklarını ve yükümlülüklerini yerine getirememe

7-Psikososyal fonksiyonlarda bozulma

Dijital Bağımlılığının ayrıyeten oluşturduğu orjinal rahatsızlıklardan da kelam edilebilir.

Netlessfobi: İnternetsiz kalma korkusu, FOMO(Fear of Missing Out): Gündemi kaçırma korkusu, Plagomani: Şarzsız kalma anksiyetesi üzere.

Teknoloji bağımlılığı da öteki bağımlılıklar üzere tutulmayan kelamlar ön plandadır. Bugün bırakacağım, tekrar elime almayacağım, yalnızca iş için kullanacağım… vs. .Bağımlılar, müddetin farkına varmazlar.

Hastalarda ‘’Bir dakika daha’’ sendromu ortaya çıkar. Bir dakika daha süregelen bir istektir ve zincirleme devam eder. Bu sefer bırakacağım, tamam ziyanlarını anladım, istersem bırakırım üzere telaffuzlar bağımlıların klasik sözleridir. Bu kelamlara inanmamak gerekir. Bağımlılık fikir ve isteklerden daha üstün gelir ve sonuçta bağımlılığın dediği olur.

İnternet ve bilgisayar günümüzde kullanması mecburî araçlardır. Fakat bir insanın sigarayı kullanımı zarurî değildir. İnsan hiç sigara kullanmadan hayatını sürdürebilir. Ancak dijital araçlar olmadan günümüzde hayatı sürdürmek zorlaşmıştır. İş, okul, aile hayatında bilhassa irtibat boyutuyla kullanması yaygındır.

Bağımlı olunan nesniçin uzak kalmak, bağımlılık tedavilerinin en değerli şartlarından birisidir. Dijital bağımlılıkta ise bağımlı olunan dijital aygıtlardan kişiyi uzak tutabilmek mümkün değildir. Bu alkol bağımlısının meyhanede çalışmasına benzetilebilir.

Dijital dünya toplumsal irtibatı artırır fakat bununla birlikte toplumsal izolasyona yol açar. Bu niçinle dijital bağımlılığın tedavisi sıkıntı ve karmaşıktır. Günümüz kaideleri göz önüne alındığında ‘’Kontrollü dijital kullanım’’ en uygun metot olarak görülmektedir. Bizler de hastaya bilişsel davranışçı terapi formları ile tedavi planı oluşturmaktayız.

Bu yazıya sığmayan sebep, belirti bilgisi ve tedavi biçimleri için uzmanlara müracaatınız.